.Η " μπουγάδα με το κοφίνι και το λιένι "

.

Η " μπουγάδα με το κοφίνι και το λιένι " 

Για την ." μπουγάδα με το κοφίνι και το λιένι " αναφέρει στη βιωματική προσέγγιση της η συγχωριανή μας κυρία Ελευθερία Μουρσελά Δράκου σε στήλη της Ροδιακής, "Αναπολώντας τα περασμένα" σε έκδοση 4/7/2020, .

.........

{{Θυμήθηκα την μητέρα μου που έβαζε "μπουγάδα".
Μια λέξη που σήμερα ξεγράφτηκε από το λεξιλόγιο και την θέση της πήρε το πλυντήριο ρούχων .

Νοερά βλέπω τα σύνεργα της μπουγάδας. Το μεγάλο κοφίνι που η μητέρα μου στοίβαζε με τόση επιδεξιότητα τα άπλυτα ρούχα. Τα πίεζε και σε κάθε στρώση έριχνε το

τριμμένο πράσινο σαπούνι που ο πατέρας μου αγόραζε από το εργοστάσιο του Αγιακάτσικα και του Μαλτέζου. Έκοβε και φύλλα νεραντζιάς και τα έβαζε σε κάθε στρώση. Ήταν το αρωματικό μαλακτικό της εποχής εκείνης.
Κάθε φορά που άναβε φωτιά για να μαγειρέψει το φαγητό μας στο τέλος μάζευε την στάχτη σ' ένα τενεκέ σαν αυτό που οι Μπακάληδες είχαν το βούτυρο, το τριαντάφυλλο που αγόραζαν οι νοικοκυρές για να κάνουν τα βουτυρένια και ζαχαρένια την λαμπρή και τα μελομακάρονα, τα φοινίκια και τους κουραμπιέδες των Χριστουγέννων. Έβραζε νερό και έριχνε στον τενεκέ την στάχτη. Έτσι γινόταν η αλισίβα. Σκέπαζε τα ρούχα μ' ένα σεντόνι και έριχνε το βρασμένο νερό με την αλισίβα που έγινε με την στάχτη.

Δηλαδή το σταχτόνερο, το έριχνε στα ρούχα. Με αυτό τον τρόπο αυτόματα τα ρούχα πλένονταν.
Κάτω από το κοφίνι έβαζε ένα μπακιρένιο λιένι* και μάζευε τα απόνερα. Με αυτά έπλενε τα σκούρα ρούχα. Στο τέλος με το ξέπλυμα βγάζοντας το σεντόνι με την στάχτη και ρίχνοντας, μπόλικο νερό, κρύο νερό που έβγαζε από το πηγάδι καθαρά, κάτασπρα και μοσχομυριστά τ'άπλωνε να στεγνώσουν.
Η δύσκολη αυτή εργασία πλυσίματος ρούχων διαρκούσε μέχρι που η ανακάλυψη του πλυντηρίου ανακούφισε την γυναίκα.

Η μπουγάδα πολλές φορές, ιδίως στα χωριά, γινόταν στα ποτάμια. Σε πολλά χωριά όπως στα Απόλλωνα και στη Σορωνή, κοντά στα ποτάμια υπήρχαν οι πληστρες,τα πλησταριά μέχρι το 1950.

Θυμάμαι την γιαγιά μου στο Θολό,που και άλλες γυναίκες στη "Πέρα Βρύση" κάτω από τα πανύψηλα πλατάνια και τις βελανιδιές που απλόχερα χάριζαν την δροσιά τους και στο νερό της βρύσης, ξεδιψούσαν τόσο οι περαστικοί, όσο και τα ζωντανά τους οι γυναίκες έπλεναν τα ρούχα και τα άπλωναν στους σχίνους και στα θυμάρια.
Στα πλησταριά για το πλύσιμο των ρούχων χρησιμοποιούσαν και τον κόπανο****.Με αυτόν τα κοπάνιζαν. 

Όταν πια στέγνωναν τότε σε ένα μεγάλο μποξά*** τα μάζευαν και τα μετέφεραν στο σπίτι. Ακολουθούσε το σιδέρωμα με σίδερο το οποίο άναβαν στα κάρβουνα. 

Πολλά ασπροκεντήματα τα κολλάριζαν. Ξεχωριστή μέρα ήταν η μέρα που σιδέρωναν την προίκα της νύφης.

Η μπουγάδα που γινόταν στα χωριά είχε άλλη ομορφιά. Εκεί οι γυναίκες βοηθούσαν η μία την άλλη. Οι λέξεις φιλία και αγάπη είχαν το πραγματικό νόημα τους. Το πλύσιμο των ρούχων στα χωριά ήταν σωστή ψυχαγωγία. Όχι μόνο κουραστική δουλειά εκεί αντάλλαζαν τα νέα του χωριού που κυκλοφορούσαν και η καθεμιά τα έλεγε όπως ήθελε. Ήταν τα "κουρεττα"** όπως λένε στα χωριά. Αυτές τις υπέροχες εικόνες δεν θα μπορούσε ν'αποδώσει τόσο τέλεια ακόμα και ο πιο καλός ζωγράφος.

        Πώς θα μπορούσε ν'αποτυπώσει τα συναισθήματα, τις απλές αβίαστες κινήσεις των γυναικών, όπως το άναμμα της φωτιάς και όλων των κινήσεων σχετικές με την μπουγάδα; Όταν όλες μαζί πίνανε το καφεδάκι τους που έφτιαχναν στο μπακιρένιο μπρίκι και στη χόβολη, τρώγοντας το καλοψημένο σιταρένιο ψωμί με τις θρούμπες ελιές, την ντομάτα και το κατσικίσιο τυρί από το τυρικό;

Θαύμαζα τις ευκίνητες και πάντα ακούραστες γυναίκες του χωριού που με τόση επιδεξιότητα έφερναν σε πέρας κάθε εργασία που έκαναν. Λυγερές και πάντα όμορφες χωρίς τα σύγχρονα (ψιμύθια) μόνο με οδηγό την καλή διατροφή, έδιναν μια τέλεια και ζηλευτή εικόνα της γυναίκας της εποχής τους. Πάντα οι φράσεις" δόξα τω Θεώ" και "έχει ο Θεός" ήταν οι καθιερωμένες λέξεις που έδιναν κουράγιο......
ΥΓ.*Λιένι: Χάλκινη λεκάνη για λούσιμο σώματος
**Κουρέτο: Κουτσομπολιό
***Μποξάς: Μεγάλο τετράγωνο πανί με δαντέλα τριγύρω.
****Κόπανος: Ένα κομμάτι χονδρού ξύλου.