Χωροταξικό του Θολού(πριν το 1920)

  Χωροταξικό του Θολού(πριν το 1920)

 

Το χωροταξικό για τις γειτονιές του παλαιού οικισμού του Θολού. Το χωριό απλώνεται πάνω σε ένα οροπέδιο ανισοϋψές και έχει πάρα πολύ λίγες γειτονιές. 

Αυτές είναι:

1. "Πάνω γειτονιά"
2.  Η γειτονιά που βρίσκεται γύρω από την κεντρική πλατεία του χωριού το "Μακλωνάρι"
3. Η γειτονιά που βρίσκεται πίσω από την κεντρική πλατεία, προς τη Ρόδο και Παραδείσι, η οποία στο χώρο που είναι ο αύλειος χώρος των κτισμένων σπιτιών καταλήγει να είναι γκρεμός και για αυτό η ονομασία αυτής της γειτονιάς είναι τα "Κατήφορα" .
4. H γειτονιά που λέγεται "Κατράκυλος" στο αντίθετο μέρος προς τη Σορωνή που τα οικόπεδα επίσης καταλήγουν σε κατήφορο και γκρεμό αλλά τα σπίτια αυτης της γειτονιάς έχουν το προσόν η κεντρική του είσοδος να είναι πάνω στο διερχόμενο δρόμο και μόνο η πόρτα του δωματίου που βρίσκεται κάτω από το δρόμο με πρόσοψη προς το Σορωνή να έχει έξοδο προς αυτή την κατεύθυνση.
5. Η τελευταία γειτονιά η κάτω γειτονιά που λέγεται" Κούλας" το τοπωνύμιο Κούλας είναι τούρκικης προέλευσης και σημαίνει εξοχική κατοικία ή παραθεριστική κατοικία στην περίπτωση του χωριού μας δικαιολογείται ιστορικά αφού ολόκληρος ο χώρος της κάτω γειτονιάς του Θολού ήταν ο χώρος που στην άκρη του ήταν χτισμένο το αρχοντικό του Τούρκου ιδιοκτήτη του τσιφλικιού και από οικοδομές χρησιμοποιούμενες για διαμονή των υπηρετών εργατών του Πασά καθώς και από στάβλους των αλόγων τις απαραίτητες αποθήκες για τις ξηρές τροφές για τα εργαλεία και τα απαραίτητο ελαιοτριβείο.

Το χωριό έχει δύο μεγάλους δρόμους ο ένας ξεκινά ακριβώς έξω από την εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, του πολιούχου του χωριού μας και ανηφορίζοντας ομαλά αφού φτάσει στην κεντρική πλατεία του χωριού στο "Μακλωνάρι" , συνεχίζει μέχρι να καταλήξει στη μικρή πλατεία που σχηματίζεται μπροστά στα τελευταία σπίτια της "Πάνω γειτονιάς" στην περιοχή αυτή που ονομάζεται "Κεπούλες" . Στο τέλοςτης πλατείας αυτής σε ένα ξάγναντο με υπέροχη θέα προς τα χωριά Σορωνή και Φάνες ,καθώς και προς τη θάλασσα υπάρχει από πολύ παλιά ένα δέντρο Γραμυθιάς. Η σκιά του, τους καλοκαιρινούς ιδίως μήνες συγκεντρώνει και δροσίζει πολλούς , και συγχρόνως απολαμβάνουν την ωραία θέα. Το άλλο κομμάτι της πάνω γειτονιάς που πριν από 25 περίπου χρόνια δεν είχε πολλά σπίτια τώρα έχει γεμίσει από σύγχρονες οικοδομές και ονομάζεται Γραμυθιές από τα πολλά ομώνυμα δέντρα που είχε παλαιότερα το τμήμα αυτό της πάνω γειτονιάς, που βρίσκεται στους πρόποδες του Λόφου Κεράμου

 Μετά την εξαγορά του τσιφλικιού από τους προγόνους μας το 1920 γειτονιά που λέγεται" Κούλας" μοιράστηκε σε οικόπεδα στο οποίο οι δικαιούχοι άρχισαν να χτίζουν σπίτια για την προίκα των κοριτσιών τους και σήμερα είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες γειτονιές του χωριού με θέα προς τη θάλασσα .

Από  το Βιβλίο του Βασιλείου Ν.  Παπανικολάου «Ιστορίες σπιτιών και ανθρώπων του χωριού Θεολόγου ( θολού), Ρόδου